آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان چیست؟
آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان (JIA) نوعی آرتریت در کودکان است. آرتریت باعث تورم و سفتی مفاصل (التهاب) می‌شود. این عارضه آرتریتی است که یک یا چند مفصل را در یک کودک 16 ساله یا کمتر به مدت حداقل شش هفته تحت تاثیر قرار می‌دهد. بر خلاف آرتریت روماتوئید بزرگسالان که مزمن است و مادام العمر طول می‌کشد، کودکان اغلب با آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان رشد می‌کنند. اما این بیماری می‌تواند بر رشد استخوان در یک کودک در حال رشد تاثیر بگذارد. در این بررسی به تفصیل در مورد آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان صحبت می‌کنیم.
آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان چیست؟
آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه سینوویوم، بافتی که داخل مفصل را می‌پوشاند و مایع سینوویال در مفصل را هدف قرار می‌دهد. این باعث می‌شود سینوویوم مایع سینوویال بسازد که منجر به تورم، درد و سفتی در مفصل می‌شود.
این فرآیند می‌تواند به بافت‌های مجاور گسترش یابد و در نهایت به غضروف و استخوان آسیب برساند. سایر نواحی بدن، به ویژه چشم‌ها نیز ممکن است تحت تأثیر التهاب قرار گیرند. این عارضه اگر درمان نشود، در رشد و تکامل طبیعی کودک اختلال ایجاد می‌کند.
انواع آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان
آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان شایع‌ترین نوع آرتریت در کودکان است. این بیماری از هر هزار کودک یک نفر یا در ایالات متحده حدود 300 هزار کودک را مبتلا می‌کند. بسته به علائم و تعداد مفاصل درگیر، انواع مختلفی از آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان وجود دارند:
الیگوآرتریت
این نوع آرتریت نوجوانان کمتر از پنج مفصل را درگیر می‌کند که اغلب در زانو، مچ پا و آرنج رخ می‌دهد. همچنین می‌تواند باعث یووئیت یا التهاب لایه میانی چشم (Uvea)می‌شود. یووئیت ممکن است بدون معاینه چشم اختصاصی قابل تشخیص نباشد. حدود نیمی از کودکان مبتلا به آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان مبتلا به الیگوآرتریت هستند. این عارضه در دختران شایع‌تر از پسران است و بسیاری از کودکان در بزرگسالی از الیگوآرتریت پیشی می‌گیرند. در برخی از کودکان، ممکن است گسترش یابد و در نهایت مفاصل بیشتری را درگیر کند.
پلی آرتریت
این نوع آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان پنج یا چند مفصل را تحت تاثیر قرار می‌دهد (اغلب مفاصل یکسان در هر طرف بدن). پلی آرتریت همچنین می‌تواند مفاصل گردن و فک و مفاصل کوچکتر مانند مفاصل دست و پا را درگیر کند. این بیماری در دختران بیشتر از پسران است و 20 درصد از بیماران آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان را تشکیل می‌دهد.
آرتریت پسوریاتیک
این نوع آرتریت کودکان مبتلا به آرتریت و پسوریازیس را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بثوراتی که باعث ایجاد لکه‌های قرمز برجسته یا ضایعات پوستی پوشیده از تجمع سفید نقره ای از سلول‌های مرده پوست می‌شوند. آرتریت پسوریاتیک همچنین می‌تواند باعث تغییراتی در ناخن شده که شبیه گودی یا فرورفتگی است.
آرتریت مرتبط با آنتزیت
به عنوان اسپوندیلوآرتروپاتی شناخته می‌شود. این نوع آرتریت اغلب بر ستون فقرات، لگن و استخوان‌ها (نقاطی که تاندون‌ها و رباط‌ها به استخوان‌ها می‌چسبند) تأثیر می‌گذارد و عمدتاً در پسران بزرگ‌تر از هفت سال رخ می‌دهد. چشم‌ها اغلب در این نوع آرتریت تحت تاثیر قرار می‌گیرند و ممکن است دردناک یا قرمز شوند.
آرتریت سیستمیک
آرتریت سیستمیک بیماری استیل نیز نامیده می‌شود، این نوع در حدود 10 تا 20 درصد از کودکان مبتلا به آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان رخ می‌دهد. یک بیماری سیستمیک بیماری است که می‌تواند کل بدن یا بسیاری از سیستم‌های بدن را تحت تاثیر قرار دهد. علاوه بر آرتریت، آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان سیستمیک معمولاً باعث تب و بثورات مداوم می‌شود که اغلب در تنه، بازوها و پاها هنگام افزایش تب ظاهر خواهد شد.
همچنین می‌تواند اندام‌های داخلی مانند قلب، کبد، طحال و غدد لنفاوی را تحت تاثیر قرار دهد. این نوع آرتریت نوجوانان پسران و دختران را به طور یکسان تحت تأثیر قرار می‌دهد و به ندرت بر چشم‌ها تأثیر می‌گذارد.
علت آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان
علل آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان شناخته شده نیست! عواملی که ممکن است به تنهایی یا به صورت ترکیبی درگیر باشند عبارت‌اند از ژنتیک (این بیماری ممکن است ارثی باشد)، عفونت و عوامل محیطی که بر سیستم ایمنی تأثیر می‌گذارند.
علائم آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان
علائم بسته به نوع آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان متفاوت هستند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- درد، تورم و حساسیت در مفاصل
- سفتی مفصل صبحگاهی
- لنگان راه رفتن (کودکان کوچکتر ممکن است نتوانند فعالیت‌های حرکتی که اخیراً آموخته‌اند را انجام دهند)
- تب
- راش
- کاهش وزن
- تورم غدد لنفاوی
- خستگی یا تحریک پذیری
- قرمزی چشم، درد چشم و تاری دید
تشخیص آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان
از آنجایی که هیچ آزمایشی برای آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان وجود ندارد، پزشک سعی می‌کند سایر علل آرتریت و سایر بیماری‌ها را به عنوان علت علائم رد کند. برای تشخیص آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان، پزشک یک شرح حال کامل پزشکی که شامل شرح علائم است و معاینه فیزیکی را انجام می‌دهد. پزشک همچنین مفاصل را از نظر علائم آرتریت معاینه می‌کند.
پزشک همچنین ممکن است این آزمایشات را تجویز نماید:
- تکنیک‌های تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) برای نشان دادن وضعیت مفاصل.
- آزمایشات آزمایشگاهی بر روی خون، ادرار یا مایع مفصلی برای کمک به تعیین نوع آرتریت. این شامل آزمایش‌هایی برای تعیین درجه التهاب و وجود مواد آنتی بادی ضد هسته ای (ANA) و فاکتور روماتوئید است. این آزمایش‌ها همچنین می‌توانند به رد سایر بیماری‌ها مانند عفونت، اختلال استخوان یا سرطان یا آسیب به عنوان علت علائم کمک کنند.
درمان آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان
اهداف درمان تسکین درد، کاهش تورم، افزایش تحرک و قدرت مفصل و جلوگیری از آسیب و عوارض مفصلی است. درمان به طور کلی شامل داروها و ورزش است.
داروهای مورد استفاده برای درمان آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان شامل موارد زیر است:
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
این داروها باعث تسکین درد و کاهش تورم می‌شوند، اما بر روند یا پیش آگهی آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان تأثیری ندارند. برخی از آنها بدون نسخه در دسترس هستند و برخی دیگر نیاز به نسخه دارند. NSAIDها شامل ایبوپروفن (مانند Motrin و Advil) و ناپروکسن (مانند Aleve) هستند. این داروها در برخی افراد باعث تهوع و ناراحتی معده می‌شوند و باید همراه با غذا مصرف شوند.
کورتیکواستروئیدها (استروئیدها)
کورتیکواستروئیدها اغلب به صورت تزریق به یک مفصل آسیب دیده تجویز می‌شوند. این داروها را می‌توان به صورت خوراکی به‌عنوان قرص نیز مصرف کرد، به ویژه بیماران مبتلا به بیماری‌های گسترده‌تر. کورتیکواستروئیدهای خوراکی می‌توانند عوارض جانبی جدی داشته باشند، از جمله استخوان‌های ضعیف، به ویژه زمانی که برای مدت طولانی استفاده شوند. پزشکان معمولاً سعی می‌کنند استفاده طولانی مدت از استروئیدها را در کودکان محدود کنند، زیرا می‌توانند با رشد طبیعی کودک تداخل داشته باشند.
داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs)
این داروها با تغییر یا اصلاح روند واقعی بیماری در آرتریت عمل می‌کنند. هدف از درمان DMARD جلوگیری از تخریب استخوان و مفاصل با سرکوب حمله سیستم ایمنی به مفاصل است. متوترکسات DMARD است که اغلب برای درمان آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان استفاده می‌شود. سایر داروهای مورد استفاده شامل سولفاسالازین و لفلونوماید هستند.
عوامل اصلاح کننده بیولوژیکی
عوامل بیولوژیکی داروهایی هستند که مستقیماً مولکول‌ها یا پروتئین‌های موجود در سیستم ایمنی را هدف قرار می‌دهند که مسئول ایجاد التهاب هستند. آنها از طریق تزریق زیر جلدی یا داخل وریدی تجویز می‌شوند و برای درمان کودکان مبتلا به آرتریت شدیدتر که به سایر داروها پاسخ نداده‌اند استفاده خواهند شد. عوامل بیولوژیکی باید با احتیاط استفاده شوند زیرا سیستم ایمنی را سرکوب می‌کنند و کودکان را در برابر عفونت آسیب پذیرتر می‌نمایند. این داروها شامل اتانرسپت، اینفلیکسیماب، آدالیموماب، آباتاسپت، آناکینرا، ریلوناسپت و توسیلیزوماب هستند.
ورزش و فیزیوتراپی و کاردرمانی می‌توانند به کاهش درد، حفظ تون عضلانی، بهبود تحرک (توانایی حرکت) و پیشگیری از ناتوانی‌های دائمی کمک کنند. در برخی موارد، آتل یا بریس نیز ممکن است برای کمک به محافظت از مفاصل هنگام رشد کودک استفاده شود. ممکن است برای تطبیق با کودکانی که محدودیت‌های ناشی از آرتریت خود را دارند، به تسهیلات ویژه ای در مدارس نیاز باشد.
عوارضی آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان
آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان اگر درمان نشود، می‌تواند منجر به موارد زیر شود:
- آسیب دائمی به مفاصل
- تداخل با استخوان‌ها و رشد کودک
- آرتریت مزمن (طولانی مدت) و ناتوانی (از دست دادن عملکرد)
- مشکلات بینایی، از جمله از دست دادن بینایی ناشی از یووئیت (التهاب داخل چشم)
- التهاب غشاهای اطراف قلب (پریکاردیت) یا ریه‌ها (پلوریت) در آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان سیستمیک
پیشگیری آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان
در حال حاضر، چون علت آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان ناشناخته است، هیچ روشی برای جلوگیری از توسعه این عارضه وجود ندارد.
پیش آگهی آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان
آرتریت روی هر کودک متفاوت تأثیر می‌گذارد. برای برخی، تنها یک یا دو مفصل تحت تأثیر قرار می‌گیرند و کنترل بیماری آسان است. برای دیگران، آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان ممکن است بسیاری از مفاصل را درگیر کند و علائم ممکن است شدیدتر باشند و شاید طولانی‌تر شوند. با تشخیص و درمان زودهنگام، از جمله فیزیوتراپی و کاردرمانی، می‌توان به کنترل خوبی بر آرتریت دست یافت، از آسیب مفاصل جلوگیری کرد و برای اکثر کودکان مبتلا به آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان اجازه عملکرد طبیعی یا تقریباً طبیعی را داد.
کلام آخر
کودکان مبتلا به آرتریت باید تا حد امکان زندگی عادی داشته باشند. حضور در مدرسه، انجام ورزش، شرکت منظم در فعالیت‌های فوق برنامه و خانوادگی تشویق می‌شوند. ورزش علائم آرتریت را بدتر نمی‌کند. در واقع، ورزش می‌تواند به جلوگیری از بی‌شرایطی، افزایش قدرت عضلانی و استقامت عضلانی برای حمایت از مفاصل کمک نماید. هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد رژیم‌های غذایی خاص برای آرتریت موثر است، بنابراین کودکان می‌توانند یک رژیم غذایی استاندارد و متعادلی داشته باشند. در هر صورت، با وجود این عارضه بهتر است به سراغ متخصص روماتولوژی بروید.
منبع:
