تأثیر بیماری لوپوس در بارداری
لوپوس می‌تواند بارداری را تحت تأثیر قرار دهد، بااین‌حال بیشتر زنان مبتلا به لوپوس می‌توانند بچه خود را به دنیا آورند. همه بارداری‌ها به دلیل خطر عوارض به نظارت دقیق پزشکی نیاز دارند. به‌طورکلی، بهتر است شش ماه پس از تشدید علائم صبر کنید تا قبل از بارداری نشانه‌های لوپوس فعال ظاهر نشوند. حاملگی باوجود لوپوس امکان‌پذیر است اما باید تحت نظر متخصص روماتولوژی قرار گیرید؛ اما قبل از آن بهتر است در مورد تأثیر بیماری لوپوس در بارداری اطلاعات خود را افزایش دهید.
میزان تأثیر بیماری لوپوس در بارداری
لوپوس یک بیماری مزمن خودایمنی است که ناشی از عملکرد نادرست سیستم ایمنی هست. سیستم ایمنی بدن برای شناسایی اجسام خارجی مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها و حمله به آن‌ها جهت حفظ سلامت ما طراحی شده است. بااین‌حال، در مورد لوپوس، سیستم ایمنی بدن شما به‌اشتباه به یک یا تعداد زیادی از بافت‌های مختلف بدن مانند پوست، مفاصل، ماهیچه‌ها، اعصاب، کلیه‌ها، قلب یا ریه‌ها حمله می‌کند. نتیجه این آسیب التهاب و درد مداوم است.
به این دلایل، مهم است که بارداری خود را با دقت برنامه‌ریزی کنید. هرچه قبل از باردار شدن سالم‌تر باشید، شانس بارداری سالم و بچه سالم بیشتر خواهد بود. سعی کنید شرایط خود را تحت کنترل داشته باشید. قبل از بارداری با روماتولوژیست صحبت کنید. او ممکن است در مصرف داروها برای اطمینان از حاملگی ایمن تغییراتی ایجاد کند. مصرف برخی از داروها در دوران بارداری بی‌خطر هستند اما برخی دیگر داروها مانند متوترکسات نباید مصرف شوند.
ممکن است لازم باشد چند ماه قبل از اقدام به بارداری، مصرف برخی داروها را متوقف کنید زیرا ممکن است برای کودک شما مضر باشند. پزشکان به شما در برنامه‌ریزی جهت مصرف دارو کمک خواهند کرد. در برخی موارد، کاهش علائم لوپوس در دوران بارداری وجود دارد. اگر وضعیت شما قبل از باردار شدن ثابت بوده باشد، احتمال پایداری لوپوس شما در طول بارداری بیشتر است.
تأثیر لوپوس قبل از بارداری
حداقل 3 تا 6 ماه قبل از بارداری با پزشک خود صحبت کنید. صحبت‌های اولیه با پزشک به شما این امکان را می‌دهد که برنامه‌ای برای بارداری ایمن و کاهش خطرات داشته باشید. ممکن است در این زمان داروهای مربوط به لوپوس را تغییر دهید، بنابراین برنامه‌ریزی از قبل مهم است. بهتر است صبر کنید تا لوپوس فعال شود و علائمتان تحت کنترل قرار گیرند. اگر در حال حاضر آماده باردار شدن نیستید، مهم است که از کنترل بارداری برای جلوگیری از بارداری ناخواسته استفاده کنید.
همه بانوان مبتلا به لوپوس در معرض خطر بیشتری برای عوارض بارداری هستند؛ اما برخی موارد زیر وجود دارند که درصد خطر را افزایش می‌دهند:
- فشارخون بالا
- مشکلات کلیوی
- مشکلات خونی مانند لخته شدن خون یا نداشتن پلاکت کافی
وجود نوع خاصی از پروتئین‌ها به نام آنتی‌بادی‌های آنتی فسفولیپید در خون ممکن است خطر لخته شدن خون و از دست دادن بارداری را افزایش دهد. اگر در گذشته این مشکل را داشتید، همچنان خطر برای شما وجود دارد. اگر در حاملگی قبلی خود دچار عوارضی شده باشید، باز هم خطر بیشتر می‌شود. با پزشک خود در مورد خطر عوارض بارداری صحبت کنید و برنامه‌ای برای کمک به پیشگیری از آن‌ها تهیه نمایید.
مصرف دارو قابل از بارداری
این مهم بستگی به داروهایی دارد که مصرف می‌کنید. مصرف برخی از داروهای لوپوس مانند هیدروکسی کلروکین در دوران بارداری بی‌خطر است؛ اما برخی دیگر از داروهای لوپوس مانند متوترکسات (روماتکس) می‌توانند باعث نقص‌های مادرزادی شوند. همچنین مهم است که بدانید برخی از داروهای لوپوس می‌توانند تا چند ماه پس از قطع مصرف در بدن شما باقی بمانند. ممکن است لازم باشد تا 3 ماه قبل از بارداری، درمان را قطع یا تغییر دهید. اگر قصد بارداری دارید، از پزشک خود بپرسید که کدام داروهای لوپوس برای شما بی‌خطر هستند.
تأثیر لوپوس در دوران حاملگی
متخصص روماتولوژی می‌تواند به شما کمک کند تا در دوران بارداری سلامت خود را حفظ کنند. قرار ملاقات‌ها با پزشک بسیار مهم هستند زیرا پزشک می‌تواند خون و ادرار شما را آزمایش کند تا علائم و مشکلات بارداری را بررسی نماید. این آزمایش‌ها به یافتن مشکلات زودهنگام کمک می‌کنند و درمان‌های مربوط به لوپوس را به جلو میندازند.
در دوران بارداری، کودک در حال رشد توسط جفت تغذیه می‌شود. حدود یک‌سوم زنان مبتلا به لوپوس، دارای آنتی‌بادی‌هایی هستند که ممکن است باعث لخته شدن خون شوند و در عملکرد مناسب جفت اختلال ایجاد کنند. این به‌احتمال‌زیاد در سه‌ماهه دوم رخ می‌دهد. جفت قادر به تأمین غذای کافی کودک نیست و رشد کودک کند می‌شود. این مشکل ممکن است نیاز به زایمان زودرس از طریق سزارین داشته باشد.
بسیاری از مادران مبتلا به لوپوس می‌توانند بارداری سالمی داشته باشند؛ اما لوپوس خطر ابتلا به چندین عارضه جدی به شرح زیر را افزایش می‌دهد:
- لخته شدن خون
- مشکلات کلیوی
- فشارخون بالا که می‌تواند منجر به یک بیماری جدی به نام پره اکلامپسی شود.
- مشکلات رشد (زمانی که کودک در رحم خیلی کند رشد می‌کند)
- زایمان زودرس (زمانی که نوزاد خیلی زود به دنیا می‌آید)
- سقط جنین (از دست دادن حاملگی قبل از هفته 20 بارداری)
- مرده زایی (از دست دادن حاملگی بعد از هفته 20 بارداری)
- داشتن یک نوزاد مبتلا به لوپوس نوزادی (شرایط نادری که می‌تواند نوزاد را تحت تأثیر قرار دهد)
برخی از بانوان مبتلا به لوپوس دارای آنتی‌بادی‌های آنتی فسفولیپیدی هستند. آنتی فسفولیپیدی پروتئین‌های خاصی در خون هستند که می‌توانند خطر لخته شدن خون و سقط‌جنین را افزایش دهند. اگر آزمایش خون شما نشان دهد که این آنتی‌بادی‌ها را دارید، پزشک ممکن است دارویی برای جلوگیری از لخته شدن خون در دوران بارداری به شما ارائه بدهد.
پره اکلامپسی چیست؟
پره اکلامپسی یک مشکل جدی فشارخون است که در دوران بارداری اتفاق میفتد. این مشکل اگر به‌موقع درمان نشود، می‌تواند باعث سایر مشکلات سلامتی از جمله آسیب کلیه، مشکلات لخته شدن خون و تشنج شود. بانوان مبتلا به لوپوس در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به پره اکلامپسی و بیماری مرتبط با آن به نام سندرم HELLP هستند. سندرم HELLP باعث مشکلات جدی در کبد و خون می‌شود. پره اکلامپسی می‌تواند بسیار خطرناک باشد اما درمان زودهنگام می‌تواند مؤثر واقع شود.
اگر در دوران بارداری هر یک از علائم زیر را داشتید فوراً به نزد پزشک بروید:
- تاری دید یا تغییرات ناگهانی در بینایی
- سردردهای شدید
- درد شدید در قسمت بالای شکم (معمولاً زیر دنده‌ها در سمت راست)
- مشکل تنفس یا تنگی نفس شدید
نکته: مصرف روزانه آسپرین با دوز پایین (که آسپرین کودک نیز نامیده می‌شود)، ممکن است به کاهش خطر ابتلا به پره اکلامپسی کمک کند.
تأثیر لوپوس بعد از بارداری
برخی مادران بلافاصله پس از زایمان دچار پره اکلامپسی یا سندرم HELLP می‌شوند. بروز این مشکلات پس از خروج از بیمارستان به‌ندرت پیش می‌آید اما اگر پس از زایمان علائم این بیماری‌ها را داشتید، فوراً به نزد پزشک بروید.
2 تا 3 ماه پس از تولد نوزاد، به نزد روماتولوژیست مراجعه کنید. پزشک علائم لوپوس شما را بررسی می‌کند و با شما در مورد شروع مجدد مصرف داروهایی که در دوران بارداری مجبور به قطع آن‌ها شده‌اید، صحبت خواهد کرد.
اگر نوزاد بعد از هفته 30 بارداری به دنیا بیاید یا حداقل 1.3 کیلوگرم وزن داشته باشد، شانس زنده ماندن او خوب است. پزشک شما می‌تواند آنتی‌بادی‌های آنتی فسفولیپیدی را غربالگری کند و در صورت یافتن، ممکن است یک رقیق‌کننده خون برای کمک به جلوگیری از لخته شدن آن تجویز نماید. این مهم می‌تواند به جلوگیری از سقط‌جنین در بسیاری از زنان کمک کند.
نکته: برخی از داروهای لوپوس می‌توانند به شیر مادر منتقل شوند، بنابراین مهم است که از پزشک خود بپرسید که مصرف کدام داروها در دوران شیردهی بی‌خطر هستند.
آیا کودک من با لوپوس به دنیا می‌آید؟
خیر! اما برخی از نوزادان متولدشده از مادران مبتلا به لوپوس، به بیماری به نام لوپوس نوزادی مبتلا می‌شوند. لوپوس نوزادی همان نوع لوپوسی نیست که بزرگسالان به آن مبتلا می‌شوند و به این معنی نیست که این نوزادان وقتی بزرگ شوند به لوپوس مبتلا خواهند شد.
شایع‌ترین علامت لوپوس نوزادی، بثورات پوستی به نام «راش» روی صورت نوزاد است. بثورات معمولاً ظرف 6 ماه پس از تولد از بین می‌روند. به‌ندرت نوزادان مبتلا به لوپوس نوزادی به شرایطی به نام «بلوک مادرزادی قلب» مبتلا می‌شوند که در دوران بارداری قابل‌شناسایی است.
نوزادان مبتلا به بلوک مادرزادی قلب، پس از تولد نیاز به مراقبت فوری دارند و ممکن است به یک دستگاه ضربان‌ساز برای کمک به کنترل ضربان قلب خود نیاز داشته باشند. مراجعه به پریناتولوژیست (پزشک جنین مادر) در دوران بارداری، بخش مهمی از حاملگی و نوزاد سالم و ایمن است.
در دوران بارداری، پزشک خون شما را از نظر آنتی‌بادی‌های ضد SSA/Ro و anti-SSB/La آزمایش می‌کند. این پروتئین‌ها خطر بلوک قلبی را در کودک افزایش می‌دهند. همچنین ممکن است برای بررسی مشکلات قلب کودک به آزمایشی به نام سونوگرافی نیاز باشد.
عوارض لوپوس بارداری
اکثر زنان مبتلا به لوپوس، می‌توانند نوزادی سالم به دنیا بیاورند اما گاهی اوقات عوارضی نیز ممکن است رخ دهند. برخی از عوارضی که ممکن است در دوران بارداری برای زنان مبتلا به لوپوس رخ دهند، عبارت‌اند از:
- شعله‌ور شدن علائم لوپوس
- فشارخون بالا
- به دنیا آمدن کودک با وزن کم
- پره اکلامپسی (علائم شامل فشارخون بالا و مقادیر بیش‌ازحد پروتئین ازدست‌رفته از طریق ادرار است.)
- زایمان زودرس
- افزایش خطر لخته شدن خون در پاها یا ریه‌ها
- افزایش خطر سقط‌جنین
- افزایش خطر سزارین اورژانسی
- افزایش خطر خونریزی بیش‌ازحد پس از زایمان
- بارداری لوپوس و افزایش میزان زایمان زودرس و سقط‌جنین
رابطه بیماری لوپوس و علائم طبیعی بارداری
گاهی اوقات، تشخیص نشانه‌های لوپوس و علائم طبیعی بارداری دشوار است. برخی از علائم بارداری که ممکن است شبیه لوپوس باشند، عبارت‌اند از:
- خستگی
- تجمع مایع در مفاصل
- تغییرات پوستی مانند بثورات، برافروختگی یا تیره شدن
- ریزش مو بعد از زایمان
- تنگی نفس
- درد مفاصل
کلام آخر
بسیاری از مشکلات لوپوس در دوران بارداری در صورت رسیدگی به‌موقع، قابل‌پیشگیری یا قابل‌درمان هستند. به همین دلیل بسیار مهم است که برای حاملگی خود برنامه‌ریزی کنید و از نزدیک با پزشک روماتولوژی همکاری کنید تا مطمئن شوید که قبل از بارداری، در طول بارداری و بعد از بارداری تا حد امکان سالم هستید. همچنین مهم است که از مشکلات احتمالی که ممکن است رخ دهد آگاه هستید. در زمان ایجاد هرگونه مشکل سریعاً خود را به پزشک برسانید. متخصص روماتولوژی به شما در تولد یک نوزاد سالم کمک بسیاری می‌کند.
منبع:
