رژیم غذایی درماتومیوزیت
درست غذا خوردن برای همه ما خوب است اما برای افرادی که مبتلا به درماتومیوزیت هستند، برنامه غذایی از اهمیت بیشتری برخوردار خواهد بود. یک رژیم غذایی سالم می‌تواند به بهبود سلامت کلی بیماران درماتومیوزیت کمک زیادی کند. برخی از محققان دریافتند که با اتخاذ رژیم‌های غذایی خاص مانند پالئو یا وگان، علائم این بیماری تا حد زیادی بهبود می‌یابند.
در حالی که این رژیم‌های غذایی ممکن است به تعهد خاصی نیاز داشته باشند اما برخی از رژیم‌ها مانند برنامه غذایی ضد التهابی (رژیم غذایی مدیترانه‌ای) می‌تواند برای بیشتر مبتلایان به درماتومیوزیت راحت و کاربردی باشد. در این بررسی به طور کامل در مورد رژیم غذایی درماتومیوزیت صحبت می‌کنیم.
بهترین رژیم غذایی درماتومیوزیت
درماتومیوزیت و پلی میوزیت به عنوان بیماری‌های التهابی عضلات شناخته می‌شوند. بافت عضلانی زمانی که سیستم ایمنی به آن حمله می‌کند ملتهب می‌شود. بنابراین حفظ یک رژیم غذایی متعادل برای مبتلایان به درماتومیوزیت بسیار مهم است. این رژیم غذایی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- دانه‌ها: این غذاها منبع کم چرب فیبر و انرژی هستند که به برنج قهوه‌ای و وحشی، نان و ماکارونی سبوس دار، چاودار، جو دوسر، کینوا، ذرت و جو تقسیم می‌شوند.
- میوه‌ها و سبزیجات: این غذاها با نمک و چربی کم، آنتی اکسیدان و ویتامین‌های C و A نیز دارند. سبزیجات تازه یا منجمد را به جای کنسروها انتخاب کنید. از میوه‌های خشک و آب میوه‌ها به دلیل محتوای قند زیاد خودداری کنید.
- محصولات لبنی: این غذاها سرشار از کلسیم هستند که برای سلامت استخوان‌ها و ماهیچه‌ها لازم می‌باشند. لبنیات همچنین منبع عالی روی، ویتامین B، ویتامین D و سلنیوم است. شما باید حداقل سه وعده لبنیات در روز بخورید.
- گوشت، ماهی و مرغ: این غذاها منبع مهمی از پروتئین و همچنین روی، ویتامین‌های گروه B و آهن هستند.
- لوبیا، آجیل و دانه‌ها: این غذاها منبع پروتئین گیاهی و فیبر هستند و ویتامین E و سلنیوم بالایی نیز دارند. نمونه‌هایی از این موارد شامل آجیل‌های بدون نمک، لوبیاهای کم سدیم، جوانه گندم، دانه کتان، سویا، لوبیا قرمز، توفو، گردو و عدس هستند.
- چربی‌های سالم: غذاهای غنی از روغن‌های تک غیراشباع (مانند روغن زیتون) عبارتند از آجیل، دانه‌ها و آووکادو. از مصرف کره، مارگارین، شورتنینگ و گوشت خوک خودداری کنید.
- امگا 3: اعتقاد بر این است که غذاهای حاوی امگا 3 التهاب را کاهش می‌دهند. امگا 3 در ماهی سالمون، ساردین، ماهی آبی، ماهی خال مخالی، ماهی تن، هالیبوت، دانه کتان آسیاب شده، گردو، روغن کانولا، روغن گردو و روغن بذر کتان یافت می‌شود.
مراحل دریافت رژیم غذایی درماتومیوزیت
برخی از متخصصان سلامت معتقدند که یک رژیم غذایی ضد التهابی ممکن است به کاهش علائم درماتومیوزیت کمک کند. این رژیم غذایی را باید طبق مراحل زیر به ترتیب مصرف کنید:
مرحله اول
غذاهای زیر را از رژیم غذایی خود حذف کنید:
- نوشابه‌ها
- شکر
- محصولات آرد سفید
- غذاهای ناسالم یا بسته بندی شده
- محدود کردن نمک مصرفی
همچنین مقدار نمک مصرفی خود را محدود کنید و از مصرف غذاهایی که سرشار از چربی‌های اشباع شده و چند غیر اشباع هستند، اجتناب کنید. این غذاها عبارتند از:
- روغن ذرت
- روغن پنبه دانه
- روغن آفتابگردان
مرحله دوم
نوشیدن دمنوش‌ها و آب میوه‌های گیاهی خاص ممکن است مفید باشند. همچنین غذاهای زیر را به رژیم غذایی خود اضافه کنید:
- اسفناج
- زغال اخته
- توت فرنگی
- آناناس تازه
- پاپایای تازه (از میوه‌های کنسرو شده خودداری کنید)
غذاهایی بخورید که سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند. این غذاها شامل ماهی‌های آب سردی مانند شاه ماهی، ماهی خال مخالی، سالمون و ساردین می‌باشند. همیشه قبل از ایجاد تغییر در رژیم غذایی خود با فوق تخصص روماتولوژی صحبت کنید.
توصیه‌های لازم برای رژیم غذایی درماتومیوزیت
برخی از متخصصان همچنین رژیم غذایی پر پروتئین را برای افرادی که از درماتومیوزیت یا پلی میوزیت رنج می‌برند توصیه می‌کنند. علاوه بر این، رژیم غذایی آنها باید شامل کلسیم باشد. منابع کلسیم عبارتند از:
- آب پرتقال
- شیر بدون چربی و کم چرب
- ماست بدون قند کم چرب
- ماهی سالمون
بسیاری از افرادی که با درماتومیوزیت زندگی می‌کنند با بلع مشکل دارند. این مشکلات ممکن است به دلیل خشکی دهان رخ دهند. اما ضعف عضلانی نیز می‌تواند باعث این مشکلات شود. اگر در بلع مشکل دارید، روماتولوژیست ممکن است توصیه زیرا را به شما ارائه دهد:
- غذاهای نرم
- غذاهای مرطوب
- نوشیدن مایعات بین لقمه‌های غذا
- خوردن بیشتر سوپ‌ها و اسموتی‌های پوره شده
- دوری از غذاهای خشکی مانند کراکر، غلات خشک و کلوچه
اگر مشکل شما در بلع غذا هنوز برطرف نشده است، به نکات مهم زیر توجه کنید:
- سبزیجات پوره شده یا ریز خرد شده را به سوپ‌ها اضافه کنید.
- ماست را به سوپ‌ها و اسموتی‌های خامه‌ای نوش جان کنید
- میوه یا سس سیب پوره شده را به ماست یا غلات داغ مصرف کنید.
- دارچین، زردچوبه و زنجبیل منبع عالی آنتی اکسیدان هستند.
در صورت تداوم مشکلات بلع، گفتار درمانگر یا متخصص تغذیه می‌توانند با شما همکاری کنند.
دیگر توصیه‌های غذایی عبارتند از:
- از غذاهای فرآوری شده و فست فودها، از جمله آنهایی که دارای شربت ذرت با فروکتوز بالا، مواد مصنوعی، نگهدارنده‌ها و آفت کش‌ها هستند، خودداری کنید. در عوض، طیف گسترده‌ای از میوه‌ها و سبزیجات تازه با رنگ‌های روشن و غذاهای تصفیه نشده را انتخاب کنید.
- تعداد غذاهای تهیه شده با آرد گندم و شکر را کاهش دهید (به ویژه نان، ماکارونی و اکثر خوراکی‌های بسته بندی شده). به جای آن غذاهای حاوی غلات کامل مانند برنج قهوه‌ای و بلغور گندم را انتخاب کنید.
- با مصرف کمتر چربی‌های حیوانی و محصولات ساخته شده با روغن هسته خرما، مصرف چربی‌های اشباع شده را کاهش دهید.
- از روغن زیتون فوق بکر و روغن کانولا و آفتابگردان استفاده کنید. روغن بهتر است این شامل آووکادو و آجیل، به خصوص گردو، بادام هندی، بادام و کره‌های آجیل تهیه شده از این آجیل‌ها باشد.
- با مصرف ماهی سالمون، ساردین، شاه ماهی، ماهی سیاه، تخم مرغ غنی شده با امگا 3، کنف و دانه کتان یا مصرف مکمل روغن ماهی، اسیدهای چرب امگا 3 را در رژیم غذایی خود افزایش دهید.
- پروتئین گیاهی بیشتری بخورید، به خصوص لوبیا و سویا و ماهی، پنیر و ماست را بیشتر از پروتئین‌های حیوانی انتخاب کنید.
- از نوشیدن نوشابه خودداری کنید و به جای قهوه چای را انتخاب نمایید.
- شکلات بیشتر (در حد اعتدال) با حداقل 70 درصد کاکائو بخورید.
این‌ها ملاحظات غذایی ویژه برای کسانی هستند که کورتیکواستروئید مصرف می‌کنند. افرادی که باید کورتیکواستروئیدها (پردنیزون) را به خصوص در دوزهای بالا و برای مدت طولانی‌تر مصرف کنند، با تعدادی از عوارض مواجه می‌شوند که ملاحظات زیر می‌توانند برای آنها لحاظ شوند:
- پردنیزون اشتها را افزایش می‌دهد. برای جلوگیری از افزایش وزن، از غذاهای پرکالری پرهیز کنید و وعده‌های غذایی کوچک و مکرری بخورید تا به حفظ سطح قند خون ثابت خود کمک کنید. انجام ورزش زیاد نیز کمک خواهد کرد.
- برای کاهش خطرات فشار خون بالا و احتباس مایعات، مصرف نمک را به کمتر از 1500 میلی گرم در روز محدود کنید. شما می‌توانید این کار را با خوردن غذاهای تازه به جای غذاهای فرآوری شده یا کنسرو شده انجام دهید و از افزودن مواد غذایی نمکی خودداری کنید.
- اگر برای فشار خون بالا دارو مصرف می‌کنید، ممکن است نیاز به افزایش مصرف غذاهای حاوی پتاسیم مانند موز، زردآلو، طالبی، سیب زمینی پخته و گوجه فرنگی داشته باشید.
- پردنیزون همچنین می‌تواند معده را تحریک کند، بنابراین مهم است که آن را با غذا مصرف کنید، نه با معده خالی.
- دیابت نیز هنگام مصرف استروئیدها یک خطر بزرگ محسوب می‌شود. برای حفظ سطح قند خون در محدوده طبیعی، از مصرف غذاهای حاوی کربوهیدرات‌های ساده مانند قند پرهیز کنید و مصرف کربوهیدرات را بین 45 تا 60 میلی‌گرم در روز نگه دارید.
مکمل‌های غذایی برای بیماران درماتومیوزیت
مکمل‌های غذایی طیف وسیعی از محصولات و کاربردهای توصیه شده را به همراه دارند. توصیه‌های ویژه زیر برای کسانی که بیماری درماتومیوزیت دارند ارائه شده‌اند:
- کلسیم برای کسانی که پردنیزون مصرف می‌کنند نگران کننده است. شما باید غذاهای غنی از کلسیم مانند شیر، ماست، پنیر، سبزیجات سبز برگ (کلم پیچ، بوک چوی)، بادام و کلم بروکلی بخورید. مکمل‌های کلسیم نیز برای به حداقل رساندن از دست دادن استخوان و پوکی استخوان توصیه می‌شود.
- ویتامین D هورمونی است که در پاسخ به نور خورشید در پوست تولید می‌شود و در جذب کلسیم و بسیاری از فرآیندهای دیگر مهم است. از آنجایی که اکثر مردم زمان کافی را در معرض نور خورشید نمی‌گذرانند (بیماران مبتلا به درماتومیوزیت نباید زمان خود را زیر نور خورشید بگذرانند)، بیشتر افراد نیاز به مصرف مکمل‌های غذایی ویتامین D دارند.
- اسید فولیک (همچنین به نام فولات) یک ویتامین B است که در سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج، کلم پیچ، کلم بروکلی و سایر منابع به وفور یافت می‌شود. از آنجایی که متوترکسات در نحوه استفاده از اسید فولیک در بدن اختلال ایجاد می‌کند، کسانی که این داروی ضد التهابی را مصرف می‌کنند، به اسید فولیک بیشتری نسبت به منابع غذایی نیاز دارند، بنابراین باید مکمل‌های اسید فولیک را مصرف کنند.
- اسیدهای چرب امگا 3 که ضد التهاب هستند و اسیدهای چرب امگا 6 که پیش التهاب می‌باشند باید در بدن متعادل باشند. با این حال، اکثر آمریکایی‌ها غذاهای حاوی امگا 6 (روغن‌های گیاهی، روغن گلرنگ، گوشت، مرغ و تخم مرغ) به مراتب بیشتر مصرف می‌کنند که این باعث ایجاد حالت پیش التهابی می‌شود. برای بازگرداندن این تعادل، باید غذاهای حاوی اسیدهای چرب امگا 3، از جمله سالمون، ماهی خال مخالی، ساردین، سبزیجات سبز برگ، بذر کتان، روغن کانولا، گردو و تخم مرغ غنی شده مصرف کنید. مکمل‌های امگا 3 نیز موجود هستند.
ورزش و فیزیوتراپی برای درماتومیوزیت
فیزیوتراپی نیز می‌تواند نقش مهمی در برنامه درمانی بیماران درماتومیوزیت داشته باشد و ممکن است به تقویت عضلات آسیب دیده کمک کند. مطالعات نشان داده‌اند که ورزش ممکن است برای افرادی که مبتلا به درماتومیوزیت یا پلی میوزیت هستند مفید باشد. بر اساس تحقیقات انجام شده، ورزش می‌تواند شامل تمرینات هوازی و قدرتی باشد. قبل از شروع یک برنامه ورزشی با پزشک خود صحبت کنید یا بخواهید به یک فیزیوتراپیست معرفی شوید. ورزش خفیف تا متوسط تحت نظر پزشک ممکن است فواید زیر را به همراه داشته باشد:
- توانایی بهبود یافته در انجام فعالیت‌ها و کارهای روزمره
- بهبود کیفیت زندگی
- قدرت و تعادل بهبود یافته است.
- افزایش سرعت راه رفتن
- کاهش التهاب
- عدم افزایش آسیب عضلانی
کلام آخر
با پزشک روماتولوژیست خود صحبت کنید تا به شما برای ارائه یک برنامه غذایی مناسب کمک کند. بهبود این عارضه با رژیم غذایی مناسب امکان پذیر است اما باید برنامه غذایی خود را به صورت منظم و با دقت بالا مصرف کنید. هدف نهایی کنترل علائم و مشکلات مربوط به عوارض بیماری است. پس بسیار مهم خواهد بود که تحت درمان فوق تخصص روماتولوژی قرار بگیرید.
منابع:
- https://www.myositis.org/about-myositis/treatment-disease-management/complementary-and-self-care-therapies/diet-and-nutrition/
- https://www.dmpmandyou.com/living-with-dermatomyositis-and-polymyositis/healthy-choices
