رژیم غذایی مناسب بیماران لوپوس

سالانه حدود 16 هزار مورد جدید ابتلا به لوپوس مشاهده می‌شود و حداکثر 1.5 میلیون نفر با این بیماری زندگی می‌کنند. لوپوس یک بیماری خود ایمنی مزمن است که در آن سیستم ایمنی بدن بیش از حد فعال می‌شود و به بافت‌های سالم حمله می‌کند. این بیماری باعث التهاب، تورم و آسیب مفاصل و اندام‌های بدن از جمله پوست، قلب و کلیه می‌شود.

بیماری لوپوس قابل درمان است و اغلب با داروها و شیوه‌های زندگی سالم از جمله رژیم غذایی قابل کنترل است. درحالی‌که هیچ رژیم غذایی مشخصی برای لوپوس وجود ندارد، تمرکز بر عادات غذایی سالم می‌تواند به مدیریت بیماری کمک کند. برای آنکه بدانید رژیم غذایی مناسب بیماران لوپوس چیست، این مقاله را پایان بخوانید.

چرا رژیم غذایی برای بیماران لوپوس تجویز می‌شود؟

ازآنجاکه لوپوس یک بیماری سیستمیک (کل بدن) است، تمرین عادات تغذیه‌ای خوب ممکن است به بیمار در احساس بهتر و کاهش علائم و عوارض بیماری کمک کند. علاوه بر این، انتخاب رژیم غذایی سالم می‌تواند اثربخشی درمان را افزایش دهد.

تغییرات رژیم غذایی بر هر فرد مبتلابه لوپوس به‌طور متفاوتی تأثیر می‌گذارد. برخی از افراد تغییرات را زود متوجه می‌شوند، درحالی‌که برخی دیگر متوجه کندی علائم می‌شوند. البته، تغییر رژیم غذایی ممکن است به برخی از افراد کمکی نکند! در صورتی که این مورد برای شما صادق است، می‌توانید از یک متخصص تغذیه کمک بگیرید تا مشخص شود چه تغییراتی موثرتر هستند.

برای بسیاری از افراد مبتلابه لوپوس، تغییرات رژیم غذایی باید مادام العمر باشد تا علائم خنثی شوند. برخی دیگر ممکن است بخواهند رژیم غذایی خود را در طول دوره‌های شعله‌ور شدن بیماری هستند (مانند زمانی که فرد استرس دارد) در اولویت قرار دهند.

فواید استفاده از رژیم غذایی مناسب بیماران لوپوس

در صورت ابتلا به بیماری لوپوس، داشتن رژیم غذایی متعادل و سالم مزایای زیر را به همراه دارد:

کاهش التهاب و سایر علائم بیماری

ازآنجاکه لوپوس یک بیماری التهابی است، خوردن غذاهای مناسب می‌توانند با التهاب مبارزه کند و علائم لوپوس را کاهش دهند. علاوه بر این، اجتناب از غذاهایی که باعث التهاب می‌شوند نیز ممکن است از علائم بیماری جلوگیری کنند.

حفظ استحکام استخوان‌ها و ماهیچه‌ها

تغذیه مناسب به حفظ استحکام استخوان‌ها و ماهیچه‌ها کمک می‌کند. خوردن غذاهای سرشار از کلسیم و ویتامین D برای سلامت استخوان‌ها و مقابله با تأثیر برخی از داروهایی که برای درمان لوپوس مصرف می‌شوند، حیاتی است. بدین دلیل که برخی از این داروها مانند کورتیکواستروئیدها خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می‌دهند.

کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های هم‌زمان

بیماری لوپوس با چندین بیماری همراه از جمله بیماری قلبی، پوکی استخوان، بیماری تیروئید و سندرم شوگرن همراه است. بیماری‌های همراه از نظر ماهیت مزمن هستند و به‌طور هم‌زمان وجود دارند. به‌عنوان‌مثال، افراد مبتلابه لوپوس در مقایسه با سایر افراد در خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی قرار دارند.

بیماران مبتلابه لوپوس چه غذاهایی را باید بخورند؟

ازآنجاکه لوپوس یک بیماری التهابی است، بنابراین غذاهایی که با التهاب مقابله می‌کنند می‌توانند علائم لوپوس را کاهش دهند. برخی از غذاهای ضدالتهابی که باید به رژیم غذایی خود اضافه کنید عبارت‌اند از:

ماهی

اسیدهای چرب امگا 3، ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) و دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) در ماهی‌های چرب از جمله ماهی آزاد، ساردین و ماهی تن یافت می‌شوند. EPA و DHA می‌توانند التهاب را که منجر به بیماری‌های متعدد پزشکی از جمله بیماری قلبی و آرتریت التهابی شده‌اند را کاهش دهند. حداقل دو بار در هفته ماهی چرب بخورید تا از اثرات ضد التهابی آن لذت ببرید.

میوه‌ها و سبزیجات

محصولاتی مانند اسفناج، کاهو، هویج، زغال‌اخته، پرتقال و سایر موارد، حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها و پلی فنول‌ها هستند. آنتی‌اکسیدان‌ها و پلی فنول‌ها ترکیبات گیاهی طبیعی برای مبارزه با التهاب هستند. حداقل پنج وعده در روز از میوه‌ها و سبزیجات مختلف را مصرف کنید.

اسیدهای چرب امگا 3

منابع گیاهی اسیدهای چرب امگا 3، گردو، بذر کتان، لوبیا، روغن سویا و سایر، حاوی آلفا لینولنیک اسید (ALA) هستند. بدن ALA را به EPA و DHA تبدیل می‌کند. درحالی‌که این روند کند انجام می‌شود، شما هنوز هم می‌توانید برخی از مزایای ضد التهابی را از خوردن غذاهای حاوی ALA دریافت کنید.

غلات کامل

افراد مبتلابه لوپوس باید به جای غلات تصفیه‌شده از غلات کامل استفاده کنند. گزینه‌های غلات کامل که در رژیم دوستدار لوپوس وجود دارند شامل برنج، جو، بلغور (گندم ترک‌خورده)، بلغور جو دوسر، کینوا و نان‌های سبوس‌دار، ماکارونی و سایر هستند.

ماست و لبنیات

تحقیقات نشان می‌دهند که نوعی باکتری سالم در ماست و سایر محصولات لبنی وجود دارد که علائم بیماری را در برخی از افراد مبتلابه لوپوس کاهش می‌دهد. علاوه بر این، خوردن غذاهای سرشار از کلسیم و ویتامین D برای افراد مبتلابه لوپوس مهم است. هنگام خرید محصولات لبنی، محصولات کم‌چرب یا بدون چربی را انتخاب کنید.

بیماران مبتلابه لوپوس چه غذاهایی را نباید بخورند؟

برخی از غذاها ممکن است باعث بروز علائم لوپوس شوند. با این حال، باید توجه داشت که تحقیقات در مورد ارتباط خاصی بین این غذاها و لوپوس بسیار محدود هستند. برخی از غذاهایی که ممکن است علائم لوپوس را افزایش دهند، عبارت‌اند از:

یونجه

برخی تحقیقات جوانه یونجه را با شعله‌های لوپوس مرتبط دانسته‌اند. این به خاطر ترکیبی به نام L-canavanine است که سیستم ایمنی بدن را تسریع می‌کند. برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که خوردن جوانه یونجه می‌تواند باعث ایجاد سندرم شبه لوپوس در افرادی شود که لوپوس ندارند.

سیر

شواهدی وجود دارند که نشان می‌دهند افراد مبتلابه لوپوس باید از خوردن سیر اجتناب کنند. سیر دارای سه ماده است، آلیسین، درایین و تیوسولفینات که می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تحریک کرده و در افراد مبتلابه لوپوس واکنش بیش فعالی ایجاد کند. البته خوردن مقادیر کمی سیر به شما آسیب نمی‌رساند اما محدود کردن آن توصیه می‌شود.

غذاهای فرآوری شده و تصفیه‌شده

نمونه‌هایی از غذاهای فرآوری شده آن‌هایی هستند که در جعبه یا قوطی عرضه می‌شوند. این غذاها اغلب دارای چربی، قند و نمک بیشتری هستند. غذاهای تصفیه‌شده از جمله نان سفید، ماکارونی و برنج نیز حاوی مقادیر بالایی چربی، قند و نمک هستند. مطالعات نشان می‌دهند که رژیم‌های غذایی سرشار از غذاهای فرآوری شده و تصفیه‌شده، می‌توانند التهاب را در سراسر بدن افزایش دهند.

سبزیجات شب رنگ

برخی از افراد مبتلابه شرایط التهابی از جمله لوپوس، هنگام خوردن سبزیجات شب رنگ مانند گوجه‌فرنگی، بادمجان، فلفل و سایر موارد، شاهد افزایش التهاب هستند. با این حال، بنیاد لوپوس خاطرنشان می‌کند که هیچ شواهد محکمی برای اثبات این ادعا وجود ندارد. با این وجود، اگر سبزیجات شب نما علائم شما را افزایش دهند، باید آن‌ها را از رژیم غذایی خود کنار بگذارید.

الکل

نباید زیاد الکل بنوشید زیرا ممکن است با داروهایی که برای درمان لوپوس مصرف می‌کنید تداخل ایجاد کند. به گفته بنیاد لوپوس، افراد مبتلابه این عارضه باید از مصرف الکل اجتناب کنند زیرا ممکن است تداخل خاصی بین الکل و دارو ایجاد کند. به‌عنوان‌مثال، داروهایی مانند متوترکسات در کبد متابولیزه می‌شوند و مخلوط شدن آن‌ها با الکل می‌تواند خطر ابتلا به مشکلات کبدی برگشت‌ناپذیری را افزایش دهد. داروهای دیگری مانند پردنیزون و داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، هنگامی که با الکل مخلوط می‌شوند، خطر خونریزی دستگاه گوارش را افزایش می‌دهند.

نمک

خوردن بیش از حد نمک برای هیچکس و به‌ویژه افرادی که دارای بیماری‌های مزمنی مانند لوپوس هستند، مفید نیست. مصرف زیاد نمک همچنین می‌تواند خطر ابتلا به فشارخون بالا و بیماری‌های قلبی را افزایش دهد؛ اما کاهش خیلی زیاد مصرف نمک نیز درست نیست! می‌توانید نمک را با گیاهانی مانند نعناع و ریحان، ادویه جات، ترشی جات، دارچین یا فلفل یا غذاهای دیگری مانند لیمو جایگزین کنید.

انواع رژیم غذایی مناسب بیماران لوپوس

یک رژیم غذایی کامل با تمرکز بر غذاهای ضد التهابی، طیف وسیعی از مواد مغذی را فراهم می‌کند. رژیم غذایی مناسب بیماران لوپوس ممکن است التهاب را کاهش دهد، علائم لوپوس را دور نگه دارد، به حفظ وزن سالم کمک کند و خطر عوارض بیماری و شرایط همراه را کاهش دهد. رژیم‌های غذایی وجود دارند که می‌توان برای بیماران مبتلابه لوپوس تجویز کرد.

رژیم غذایی مدیترانه‌ای

رژیم مدیترانه‌ای بر میوه‌ها و سبزیجات، غلات کامل، لوبیا، آجیل، حبوبات، غذاهای دریایی و روغن‌زیتون تأکید می‌کند. غذاهای دیگری مانند مرغ، تخم‌مرغ، پنیر و ماست نیز مجاز هستند اما در حد اعتدال! عدم پایبندی به رژیم مدیترانه‌ای، مستقیماً با سطوح بالای التهاب ارتباط دارد.

رژیم ضد التهابی

رژیم‌های ضد التهابی بر اساس رژیم مدیترانه‌ای هستند. در این رژیم غذاهایی مانند چای سبز و شیرینی‌های سالم مانند شکلات تلخ و تبلیغات زیاد میوه‌ها و سبزیجات تجویز می‌شوند. رژیم ضد التهابی همچنین شامل مصرف منظم اسیدهای چرب امگا 3 است و استفاده از غذاهای سرخ‌کرده و بی‌ارزش را ممنوع می‌کند.

رژیم گیاهی

برخی معتقدند با کاهش تعداد غذاهای التهابی مانند گوشت و لبنیات و افزایش تعداد میوه‌ها و سبزیجات تازه، غلات کامل و حبوبات مصرفی، رژیم غذایی گیاهی می‌تواند بدن را شفا دهد. درحالی‌که این یک روش خوب محسوب می‌شود اما ایده خوبی است که مولتی‌ویتامین را در رژیم غذایی خود قرار دهید زیرا برخی مواد مغذی وجود دارند که فقط می‌توانید آن‌ها را از محصولات حیوانی دریافت کنید.

رژیم غذایی فاقد گلوتن

پیروی از رژیم غذایی بدون گلوتن شامل اجتناب از گندم و سایر غلات و انتخاب جایگزین‌های سالم برای تأمین مواد مغذی موردنیاز برای یک رژیم غذایی سالم است؛ اما اگر بیماری سلیاک یا حساسیت به گلوتن ندارید، رژیم غذایی بدون گلوتن احتمالاً علائم لوپوس را بهبود نمی‌بخشد! در واقع، شواهد کمی وجود دارند که نشان می‌دهند گلوتن التهاب را بدتر می‌کند یا رژیم غذایی بدون گلوتن می‌تواند علائم لوپوس را بهبود ببخشد.

رژیم حذف

رژیم‌های غذایی حذف برای این است که آیا برخی غذاها باعث بدتر شدن علائم بیماری می‌شوند یا خیر! در صورت وجود، حذف یا محدود کردن این غذاها از رژیم غذایی شما ممکن است علائم را کاهش دهند. با نخوردن انواع خاصی از غذاها برای هفته‌ها می‌توانید بفهمید که این غذاها چیست‌اند. اگر با خوردن یک غذای خاص متوجه عود علائم شدید، آن را از رژیم غذایی خود حذف کنید.

رژیم پالئو

محققان رژیم‌های حذف را ادامه رژیم غذایی پالئو (AIP) توصیف کرده‌اند. این رژیم معمولاً شامل گوشت بدون چربی، میوه‌ها و سبزیجات، آجیل و دانه‌ها است. درحالی‌که خوردن غذاهای کامل قطعاً فایده دارد، هیچ مدرکی وجود نداشته که نشان دهد رژیم غذایی پالئو می‌تواند علائم لوپوس را کاهش یا از بین ببرد.

کلام آخر

تغییرات رژیم غذایی که برای یک فرد مؤثر است، شاید برای شخص دیگری مؤثر واقع نشود. رژیم غذایی مناسب برای بیماران لوپوس باید بسته به شدت بیماری، علائم و شرایط بیمار تجویز شود. به همین دلیل، با پزشک خود در مورد چگونگی انتخاب غذاهای مناسب یا بدتر شدن علائم بیماری با رژیم غذایی مشورت کنید. پزشک روماتولوژی بهترین برنامه برای رژیم غذایی را ارائه می‌دهد و به شما در بهبود علائم بیماری و کاهش اثرات آن کمک شایانی می‌کند.