رژیم غذایی مناسب بیماران پسوریازیس
پسوریازیس یک بیماری خود ایمنی مزمن و التهابی است که می‌تواند باعث ایجاد پلاک‌های زخمی و خارش‌دار بر روی بدن شود. تصور می‌شود که این بیماری دو تا چهار درصد از جمعیت جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و منجر به ایجاد بسیاری از بیماری‌های دیگر می‌شود. اگرچه پسوریازیس قابل‌پیشگیری نیست (این بیماری ارثی است)، اما راه‌هایی برای مدیریت آن وجود دارند. اولین قدم این است که عوامل محرک خود را بشناسید و رژیم غذایی مناسب بیماران پسوریازیس را دنبال کنید.
چه چیزی باعث شعله‌ور شدن پسوریازیس می‌شود؟
توجه به این نکته ضروری است که محرک‌ها برای هر بیمار متفاوت از بیمار دیگر است؛ اما محرک‌های رایج پسوریازیس عبارت‌اند از:
- استرس
- چاقی و افزایش وزن
- عفونت‌ها (هر چیز دیگری که بر سیستم ایمنی شما تأثیر می‌گذارند)
- مصرف داروهای خاص
- آسیب به پوست
- سیگار کشیدن
اگرچه از نظر علمی اثبات نشده است اما بنیاد ملی پسوریازیس گزارش می‌دهد که آلرژی، رژیم غذایی و آب‌وهوا نیز ممکن است جزء محرک‌ها دسته‌بندی شده باشند. شما نمی‌توانید آب‌وهوا را تغییر دهید اما تغییر رژیم غذایی ممکن است به شما در مدیریت علائم کمک کند.
غذاهای مناسب برای بیماران مبتلا به پسوریازیس
رژیم غذایی سرشار از غذاهای ضدالتهابی ممکن است علائم پسوریازیس را کاهش دهد. پروتئین‌های بدون چربی مانند ماهی، توفو و لوبیا، چربی‌های سالم، غلات کامل، حبوبات و آجیل همگی در این دسته قرار می‌گیرند. حتی اگر تغییر در رژیم غذایی شما علائم پسوریازیس را بهبود ندهد، می‌تواند بر سلامت کلیتان تأثیر مثبتی بگذارد.
در زیر آنچه باید در رژیم غذایی مناسب بیماران پسوریازیس رعایت کنید، آورده شده‌اند:
میوه‌ها و سبزیجات
میوه‌ها و سبزیجات تازه سرشار از آنتی‌اکسیدان و کلسترول صفر هستند و تقریباً در همه رژیم‌ها خاصیت ضدالتهابی دارند.
میوه‌ها و سبزیجات مناسب عبارت‌اند از:
- سبزیجات برگ‌دار (کلم پیچ، اسفناج، کاهو و آروگولا)
- کلم بروکلی، گل‌کلم، کلم و جوانه بروکسل
- آووکادو، زیتون، انواع توت و گیلاس
چربی‌های سالم
ماهی، روغن‌های سالم و اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 همگی برای بدن و قلب مفید هستند. مطالعات دانشگاهی بر تأثیر روغن ماهی بر پسوریازیس نشان دادند که تزریق دوزهای بالای امگا 3 به جریان خون به کاهش قرمزی، ضخامت و پوسته‌پوسته شدن کمک می‌کند. تحقیقات بیشتری برای بررسی میزان تأثیر امگا 3 موردنیاز هستند اما اجازه ندهید این امر شما را از مصرف مکمل روزانه و افزودن ماهی آزاد یا ماهی تن به رژیم غذایی بازدارد.
چربی‌های سالم عبارت‌اند از:
- ماهی‌های مانند ماهی قزل‌آلا، ماهی سالمون، شاه‌ماهی، ماهی تن و ساردین
- گردو، بادام، بادام‌زمینی و کره آجیل
- تخم کتان، تخمه‌کدو، تخمه آفتابگردان و دانه چیا
- روغن‌زیتون
مکمل‌های غذایی
علاوه بر خوردن غذاهایی که ذکر کردیم، مصرف مکمل‌های غذایی ممکن است علائم پسوریازیس و سلامت کلی شما را بهبود بخشند. پسوریازیس با کمبود ویتامین ارتباط دارد، بنابراین ایده خوبی است که در مورد مکمل‌ها با پزشک خود صحبت کنید.
تحقیقات نشان می‌دهند که مکمل‌های ویتامین D به علائم پسوریازیس کمک می‌کنند؛ اما مقدار زیادی از آن را مصرف نکنید زیرا در آینده ممکن است باعث سنگ کلیه شود. مکمل‌های ویتامین B-12 ممکن است مفید باشند زیرا به کاهش علائم پسوریازیس کمک می‌کنند.
یک مطالعه در سال 1989 نشان داد که مکمل روغن ماهی، علائم پسوریازیس را بهبود می‌بخشد، به‌ویژه اگر شرکت‌کنندگان تحت درمان با نوردرمانی (UVB) قرار بگیرند.
غذاهای نامناسب برای بیماران مبتلا به پسوریازیس
پسوریازیس یک بیماری التهابی است، بنابراین منطقی است که از غذاهایی که باعث التهاب اضافی در بدن می‌شوند، دوری کنید. بسیاری از این غذاها جزء اصلی رژیم غذایی مناسب بیماران پسوریازیس هستند. غذاهای نامناسب برای بیماران مبتلا به پسوریازیس شامل موارد زیر هستند:
گوشت قرمز و لبنیات
به نظر می‌رسد که گوشت قرمز و لبنیات به پوست آسیب می‌رسانند. هر دوی این غذاها حاوی یک چربی اشباع‌نشده به نام آراشیدونیک اسید هستند که به ترکیبات التهابی تبدیل می‌شوند. گوشت قرمز و لبنیات همچنین دارای سطوح بالاتری از چربی اشباع و کلسترول هستند که باعث التهاب نیز می‌شوند.
انواع گوشت قرمز و لبنیات عبارت‌اند از:
- گوشت قرمز (گوشت گاو، گوشت خوک، گوسفند و سایر موارد)
- پنیر
- شیر گاو
- زرده تخم‌مرغ
گلوتن
افراد مبتلا به پسوریازیس اغلب علائم ژنتیکی و التهابی خاصی مشابه بیماران مبتلا به بیماری سلیاک را دارند. بیماری سلیاک باعث حساسیت شدید به گلوتن در روده کوچک می‌شود.
مطالعات نشان داده‌اند که حذف گلوتن از رژیم غذایی بیمار می‌تواند علائم پسوریازیس را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد. در زیر فهرستی از غذاهای حاوی گلوتن وجود دارند که باید از آن‌ها اجتناب کنید.
غلات حاوی گلوتن عبارت‌اند از:
- انواع گندم ازجمله انواع توت گندم، دوروم، امر، سمولینا، اسپتل، فارینا، فارو، گراهام و سایر موارد
- چاودار، جو، تریتیکاله و مالت
غذاهای حاوی گلوتن عبارت‌اند از:
- ماکارونی، رشته‌فرنگی، نان، شیرینی، کراکر، پنکیک، وافل، آبجو، سس، تورتیلا آرد، نان و مخلوط پوشش‌ها.
- سیب‌زمینی سرخ‌کرده، چیپس سیب‌زمینی، سوپ، میله گرانول
غذاهای فراوری‌شده
دلایل زیادی وجود دارند که نباید غذاهای فراوری‌شده را نباید در رژیم غذایی مناسب بیماران پسوریازیس قرار داد. این غذاها مملو از نشاسته تصفیه‌شده، قندها، چربی‌های اشباع‌شده و چربی‌های ترانس هستند که همه آن‌ها می‌توانند باعث التهاب شوند. به‌علاوه، غذاهای فراوری‌شده با افزایش وزن و چاقی مرتبط می‌باشند که اغلب با پسوریازیس در ارتباط هستند.
این غذاها عبارت‌اند از:
- غذاهای بسته‌بندی‌شده مانند کراکر و گرانول
- گوشت‌های فراوری‌شده مانند بیکن، سوسیس و گوشت شیرینی
- وعده‌های غذایی از پیش آماده مانند پیتزای یخ‌زده
سبزیجات سایه شب
سبزیجات سایه شب (Nightshade vegetables) شامل بادمجان و گوجه‌فرنگی و سایر میوه‌ها و سبزیجات هستند. این مواد غذایی می‌توانند علائم بیماری التهابی روده که اغلب با پسوریازیس همراه است را با ایجاد التهاب در پوشش روده بدتر کنند.
یک نظرسنجی نشان داد که 52.1 درصد از بیماران پسوریازیسی که از آن‌ها خواسته شد تا سبزیجات سایه شب از رژیم غذایی خود حذف کنند، علائم خود را بهبود کاملی گزارش کردند. ما عاشق بادمجان هستیم، اما این می‌تواند پسوریازیس شما را تشدید کند. ممکن است بخواهید بادمجان و سایر این سبزیجات را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
برخی از سبزیجات سایه شب عبارت‌اند از:
- بادمجان
- گوجه‌فرنگی
- فلفل
- سیب‌زمینی
- فلفل قرمز
- تنباکو
- آشواگاندا
الکل
باید سعی کنید الکل را برای مدتی از رژیم غذایی خود حذف کنید تا ببینید واکنش پوست شما چگونه است. الکل عوارض جانبی جدی روی سیستم ایمنی بدن دارد. همچنین به نظر می‌رسد که روی مردان مبتلا به پسوریازیس بیشتر از زنان تأثیر منفی می‌گذارد، حتی تا حدی که پاسخ آن‌ها به درمان را کاهش می‌دهد.
انواع رژیم غذایی مناسب بیماران پسوریازیس
در زیر برخی از رژیم‌های غذایی معروف آورده شده‌اند که می‌توانید با پزشک یا متخصص تغذیه خود درباره آن‌ها مشورت کنید:
رژیم پاگانو (Pagano Diet)
دکتر جان پاگانو یک پزشک متخصص کایروپراکتیک است که شفابخش پسوریازیس هست که کتاب جایگزین طبیعی را منتشر کرد. این کتاب اثری عمیق و جامع است که در آن ادعا می‌شود که می‌توان به مردم در مدیریت پسوریازیس از طریق تغییر رژیم غذایی و شیوه زندگی خاصی کمک کند.
پاگانو پسوریازیس را تجلی خارجی تلاش بدن برای دفع سموم داخلی می‌داند. وی پیشنهاد می‌کند که از رژیم غذایی با قلیایی زیاد (مقدار زیادی سبزیجات برگ‌دار)، کم اسید (حداقل گوشت قرمز و لبنیات) و نوشیدن انواع چای گیاهی پیروی کنید.
رژیم غذایی فاقد گلوتن (Gluten-Free Diet)
در مطالعه‌ای در سال 2017، 52.9 درصد از بیماران درنتیجه پیروی از رژیم غذایی بدون گلوتن بهبود علائم خود را مشاهده کردند. این رژیم غذایی مناسب بیماران پسوریازیس بسیار ساده است، گلوتن را حذف کرده و با غذاهای سالم، متعادل و مغذی آن را جایگزین کنید.
رژیم گیاهی (Vegan Diet)
رژیم گیاهخواری عاری از هرگونه محصولات حیوانی است. هیچ‌گونه گوشت، ماهی، مرغ یا لبنیاتی در آن مجاز نیست. این رژیم غذایی شامل محصولات تازه، حبوبات، میوه، آجیل، دانه‌ها و غلات کامل است.
رژیم گیاهخواری در میان سه رژیم غذایی در رتبه بالایی قرار دارد که این نشان‌دهنده نتایج مثبت برای بیماران مبتلا پسوریازیس است. هنگام جایگزینی گوشت با غذاهای گیاهی، مطمئن شوید که وعده‌های غذایی خود را برنامه‌ریزی کرده‌اید تا به‌اندازه کافی ویتامین‌ها و مواد معدنی روزانه خود را دریافت کنید.
رژیم پالئو (Paleo Diet)
رژیم غذایی پالئو گروه‌های غذایی نیاکان ما قبل از کشاورزی و شکار را نشان می‌دهد. در این رژیم غذاهای پر پروتئین (گوشت بدون چربی)، فیبر بالا و کربوهیدرات کم قرار دارند. پالئو سومین رژیم مؤثر برای بیماران مبتلا به پسوریازیس بود.
رژیم غذایی مدیترانه‌ای (Mediterranean Diet)
رژیم مدیترانه‌ای مملو از غذاهای ضدالتهابی مانند روغن‌زیتون، ماهی تازه، میوه‌ها و سبزیجات است. بیماران مبتلا به پسوریازیس که از رژیم مدیترانه‌ای پیروی می‌کردند، علائم پسوریازیس را در خود کاهش دادند. این رژیم غذایی برای سایر بیماری‌ها مانند دیابت و بیماری‌های قلبی نیز توصیه می‌شود.
رژیم کتو (Keto diet)
رژیم کتو یک رژیم غذایی بسیار پرچرب و بسیار کم کربوهیدرات است که خطراتی را به همراه دارد و باید فقط با راهنمایی پزشک متخصص رعایت شود. رژیم‌های کتو بسیار کم‌کالری هستند که برخی علائم به‌ویژه در بیماران با اضافه‌وزن را کاهش می‌دهند؛ اما تحقیقات بیشتری نیاز است که تعیین شود آیا کتو یا رژیم غذایی مناسبی برای بیماران پسوریازیس است یا خیر!
کلام آخر
اگرچه پسوریازیس می‌تواند از نظر روحی و جسمی بر بیمار تأثیر بگذارد اما مواردی وجود دارند که می‌توانید برای کنترل علائم خود آن‌ها را انجام دهید. در ابتدا از عوامل محرک معمول اجتناب کرده و سپس یک رژیم غذایی مناسب بیماران پسوریازیس را دنبال کنید. تحقیقات در مورد تأثیر غذاهای خاص بر علائم پسوریازیس ادامه دارند. محرک‌های مختلفی برای هر فرد وجود دارند اما داشتن یک برنامه رژیمی منظم به شما در کاهش علائم کمک می‌کند.
