نقش ورزش در بیماری های روماتیسمی
اگر به یک نوع بیماری روماتیسمی مبتلا هستید، این موضوع به معنای داشتن یک سبک زندگی غیرفعال نیست! با مدیریت بیماری خود می‌توانید یک زندگی فعال و پر جنب‌وجوش داشته باشید. اولین قدم این است یک برنامه ورزشی منظم را شروع کنید.
درک فواید ورزش برای افراد مبتلا به بیماری‌های روماتیسمی بسیار مهم است زیرا به گفته متخصصان روماتولوژی، ورزش راهی برای کاهش علائم این بیماری‌هاست. پزشکان می‌توانند ورزش‌هایی را پیشنهاد کنند که ایمن و متناسب با نیازهای خاص بیمار باشد هستند. پس اگر می‌خواهید در مورد نقش ورزش در بیماری‌های روماتیسمی بیشتر بدانید، با وبلاگ دکتر الویس مرادخان همراه باشید.
تأثیر ورزش در بیماری‌های روماتیسمی
بیماری روماتیسمی التهابی و بیماری‌های قلبی متابولیک با هم مرتبط هستند. التهاب مزمن سیستمیک منجر به کم‌خونی، سارکوپنی، خستگی، دیس لیپیدمی و مقاومت به انسولین می‌شود. ناتوانی و عدم فعالیت بدنی ناشی از بیماری‌های روماتیسمی به تجمع چربی احشایی کمک می‌کند که به‌نوبه خود باعث التهاب، اختلالات متابولیک، تصلب شرایین و بیماری‌های مزمن دیگر می‌شود. پلاک‌های آترواسکلروتیک، چربی احشایی، هیپرانسولینمی و دیس لیپیدمی از عوامل شناخته‌شده التهاب سیستمیک هستند؛ بنابراین، یک چرخه معیوب از التهاب مزمن ایجاد می‌شود.
خبر خوب این است که ورزش بدنی فواید زیادی برای افراد مبتلا به بیماری روماتیسمی التهابی دارد. به گفته محققان، ورزش با اثرات مستقیم و غیرمستقیم چرخه التهاب مزمن را مختل می‌کند. اثر مستقیم به‌عنوان بهبود نشانگرهای التهاب سیستمیک در مدت کوتاهی پس از یک دوره ورزش دیده می‌شود. اگر غیرمستقیم باشد، با بهبود طولانی‌مدت در ظرفیت فیزیکی بد و عوامل خطر قلبی عروقی همراه است.
فعالیت‌هایی که بر دامنه حرکت و انعطاف‌پذیری تمرکز دارند، مانند یوگا به حفظ دامنه حرکتی و عملکرد بهتر ستون فقرات و مفاصل در طول زمان کمک می‌کنند. تقویت این نواحی از بدن می‌تواند درد را به حداقل برساند و تعادل در بیماران را بهبود بخشد. بسیاری از بیماران روماتیسمی به همان اندازه که از داروهای ضدالتهابی سود می‌برند، از ورزش منظم نیز بسیار سود خواهند برد.
فواید ورزش در بیماری‌های روماتیسمی
وقتی کارهای ساده‌ای مانند بیرون آمدن از رختخواب در صبح‌ها غیرممکن به نظر می‌رسد، حتی تصور ورزش کردن با یک بیماری روماتیسمی دشوار است. بی‌تحرکی در بیماران روماتیسمی علاوه بر اینکه مشکلات زیادی را برای بدن ایجاد می‌کند، حتی می‌تواند منجر به انواع خطرات سلامتی از جمله دیابت نوع دوم، بیماری‌های قلبی عروقی و پوکی استخوان شود. علاوه بر این، کاهش تحمل درد، عضلات ضعیف، مفاصل سفت و تعادل کم، همه ناشی از بی‌تحرکی هستند
افراد فعال سالم‌تر و شادتر هستند و می‌توانند زندگی طولانی‌تری داشته باشند. فعال بودن به‌ویژه برای افراد مبتلا به بیماری‌های روماتیسمی نیز صادق است. بااین‌حال، این نوع بیماری‌ها یکی از شایع‌ترین دلایلی هستند که افراد را برای انجام فعالیت‌های بدنی محدود می‌کنند. برای بسیاری از افراد مبتلا به بیماری‌های روماتیسمی، داشتن یک برنامه ورزشی مناسب بسیار مهم است. به همین دلیل، ضروری است با روماتولوژیست خود در مورد ورزش کردن و تبدیل آن به بخشی از زندگی روزمره‌تان صحبت کنید.
- فعالیت بدنی از کارهای روزانه تشکیل شده است، اعم از فعالیت‌های شغلی و اوقات فراغتی که معمولاً تحت تأثیر آرتریت قرار می‌گیرند. سپس ورزش یا فعالیت بدنی برنامه‌ریزی‌شده اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند.
- شروع به‌آرامی با چند تمرین با شدت کم، به تضمین یک برنامه ورزشی ایمن و موفق کمک می‌کند.
کاهش علائم بیماری‌های روماتیسمی با ورزش
ورزش اغلب بخشی جدایی‌ناپذیر از برنامه درمانی افراد مبتلا به آرتریت یا سایر بیماری‌های روماتیسمی است. ورزش ممکن است به کاهش وزن کمک کند و احساس مثبتی به فرد بدهد. همچنین، افراد مبتلا به بیماری‌های روماتیسمی که به‌طور منظم ورزش می‌کنند، انرژی بیشتر و خواب بهتری دارند و به‌خوبی می‌توانند کارهای روزانه خود را انجام دهند.
مطالعات نشان می‌دهند که ورزش می‌تواند به شما در مدیریت علائم و کاهش درد کمک کند. پس اگر ورزش کردن به‌درستی انجام شود، می‌توان امیدوار بود که نشانه‌های بیماری روماتیسمی کمتر شود. ورزش اصولی علائم زیر را کاهش می‌دهد:
- جلوگیری از سفتی مفاصل
- قوی نگه داشتن عضلات اطراف مفاصل
- بهبود انعطاف‌پذیری مفاصل
- کاهش تورم
- کاهش درد
- حفظ بافت استخوان و غضروف قوی و سالم
- بهبود هم ترازی مفاصل
- بهبود کلی تناسب اندام
با روماتولوژیست خود در مورد اینکه چه نوع ورزشی برای شما بهتر هستند، صحبت کنید. پیاده‌روی کردن، شرکت در کلاس یوگا یا ورزش‌های کششی، همه این‌ها برای بدن و ذهن شما خوب هستند.
انواع تمرین‌های ورزشی برای بیماری‌های روماتیسمی
چهار نوع اصلی ورزش وجود دارند که تمام برنامه‌های ورزشی افراد مبتلا به بیماری‌های روماتیسمی را تشکیل می‌دهند. هر تمرین تأثیر مثبتی بر کاهش درد و ناتوانی دارد. این تمرین‌ها عبارت‌اند از:
تمرین‌های دامنه حرکتی
تمرین‌های دامنه حرکتی بر حرکت مفاصل در جهات خاص برای بهبود انعطاف‌پذیری و کاهش سفتی مفاصل تمرکز دارند. شامل دامنه حرکتی (ROM) و تمرین‌های کششی است که به حفظ یا بهبود انعطاف‌پذیری در مفاصل و عضلات اطراف کمک می‌کند. این تمرین‌های به وضعیت بهتر، کاهش خطر آسیب و بهبود عملکرد کمک خواهند کرد.
تمرین‌های عضلانی و قدرتی
تمرین‌های قدرتی شدیدتر هستند و با سخت شدن عضلات کمک می‌کنند. عضلات قوی باعث افزایش حمایت از مفاصل و کاهش استرس روی مفاصل می‌شوند؛ و مفاصل را پایدارتر نگه می‌دارد. دو تمرین تقویتی رایج شامل تمرین‌های ایزومتریک (سفت کردن عضلات بدون استفاده از مفاصل) و ایزوتونیک (تقویت عضلات با استفاده از مفاصل) است.
تمرین‌های و هوازی و تناسب اندام
تمرین‌های تناسب اندام استقامت و سلامت قلبی عروقی (هوازی) فرد را بهبود می‌بخشند و درعین‌حال عضلات را قوی‌تر و مفاصل را انعطاف‌پذیرتر نگه می‌دارند. انواع تمرین‌های مناسب برای بیشتر افراد مبتلا به بیماری‌های روماتیسمی شامل پیاده‌روی، ورزش در آب و دوچرخه‌سواری است. همیشه قبل از شروع هر برنامه ورزشی با پزشک خود مشورت کنید.
تمرین‌های مربوط به آگاهی از بدن
این تمرین‌های شامل بهبود وضعیت بدنی (صاف ایستادن، صاف نشستن، درست نشستن روی صندلی و غیره)، حفظ تعادل، حس وضعیت مفاصل، هماهنگی و آرامش بیشتر هستند. نمونه‌هایی از تمرین‌های آگاهی بدن شامل تای‌چی و یوگا هستند. این تمرین‌ها در کنار تقویت عضلات و مفاصل، باعث آرامش روانی می‌شوند. اثرات مثبت روانی در بیماران روماتیسمی بسیار مهم هستند.
نکات مهم ورزشی در بیماری‌های روماتیسمی
در زیر چند نکته مهم وجود دارند که به شما بینش لازم برای شروع به برنامه ورزشی را ارائه می‌دهند:
- اهداف واقع‌بینانه‌ای را برای کوتاه‌مدت و بلندمدت تعیین کنید.
- با یکی از دوستان یا اعضای خانواده‌تان ورزش کنید.
- پیشرفت تمرین‌های خود را در یک گزارش یا نمودار دنبال کنید.
- مشکلات یا موانعی که احتمالاً بر سر راه برنامه ورزشی شما قرار می‌گیرند را شناسایی کرده و از قبل برنامه‌ریزی کنید که چگونه با آن‌ها برخورد نمایید.
- فعالیت‌هایی را انتخاب کنید که برای شما سرگرم‌کننده هستند.
کلام آخر
تخمین زده می‌شود که بیش از 12 میلیون بزرگسال با بیماری‌های روماتیسمی درگیر هستند. افراد مبتلا به بیماری‌های روماتولوژی باید تشویق شوند تا با روماتولوژیست خود در مورد فواید فعالیت بدنی صحبت کنند. پزشک از بیماران می‌خواهد گروهی از تمرین‌هایی که به بهبود وضعیت آن‌ها کمک می‌کند را انتخاب کنند.
فعالیت‌های مختلفی مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری یا رفتن به باشگاه ورزشی وجود دارند که می‌توانند در یک برنامه ورزشی گنجانده شوند. اگر مسیر ورزش سخت است، بیماران باید قبل از شروع هر اقدامی با پزشک خود مشورت کنند. متخصص روماتولوژی با بررسی نوع بیماری روماتیسمی، می‌تواند بهترین برنامه ورزشی را برای بهبود وضعیت بدنی و روانی تجویز کند.
